Rạng Đông triển khai chiến lược AI hóa trong kỷ nguyên công nghệ số

Ông Nguyễn Đoàn Kết: Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển như vũ bão, đặc biệt là sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), tốc độ phát triển công nghệ ngày càng nhanh. Trước bối cảnh đó, Rạng Đông đã triển khai chiến lược AI hóa, bắt đầu từ việc hệ thống hóa lý luận, nghiên cứu xu hướng phát triển của AI, đồng thời xác định vị trí của Việt Nam và thế giới trên đường cong công nghệ AI do Gardner đưa ra. Dựa trên những nghiên cứu này, Rạng Đông khái quát hóa hệ thống lý luận, tìm hiểu tính năng và công năng của các công cụ AI mới để xây dựng một chiến lược riêng, phù hợp với thực tiễn.

Chiến lược này phải đảm bảo ba yếu tố quan trọng. Thứ nhất, tính hướng định, nghĩa là mọi ứng dụng AI đều phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Thứ hai, tính hệ thống, tức là chiến lược phải là một hệ thống mở, trong đó mỗi bước đi là sự tiếp nối của bước trước. Thứ ba, tính nền tảng, đảm bảo các nền tảng công nghệ được kết nối và liên kết chặt chẽ với nhau.

Dựa trên những nguyên tắc đó, Rạng Đông tập trung vào năm trụ cột chính trong chiến lược AI hóa. Đầu tiên, AI được ứng dụng để phát triển sản xuất và dịch vụ. Tiếp theo, AI hỗ trợ xây dựng nền sản xuất thông minh. Thứ ba, các công nghệ AI được áp dụng để phát triển mô hình kinh doanh mới nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc và trải nghiệm khách hàng. Thứ tư, AI được sử dụng trong quản trị và điều hành để tăng tính linh hoạt trong tổ chức. Cuối cùng, Rạng Đông đầu tư vào việc xây dựng trung tâm dữ liệu số để phục vụ công tác điều hành sản xuất, kinh doanh.

Trên cơ sở chiến lược này, doanh nghiệp liên tục tìm hiểu và cập nhật các công nghệ AI tiên tiến như AI xử lý tại biên, mô hình ngôn ngữ lớn, mô hình ngôn ngữ nhỏ, mô hình lai để phát triển sản phẩm. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào sản xuất không thể diễn ra đồng loạt mà cần lựa chọn những quy trình ưu tiên. Rạng Đông xác định ba nhóm quy trình cần được tập trung trước, bao gồm các quy trình đang gặp điểm nghẽn, các quy trình yếu kém và các quy trình có đủ dữ liệu cũng như nhân lực để triển khai AI hiệu quả.

Sau quá trình triển khai, Rạng Đông đã đạt được những kết quả đáng kể. Doanh nghiệp đã thương mại hóa thành công hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ 4.0, đưa ra thị trường những sản phẩm ứng dụng công nghệ AI. Đồng thời, hệ thống sản xuất xanh, thông minh và linh hoạt cũng được xây dựng, với mức độ tự động hóa, robot hóa và AI hóa ngày càng cao. Rạng Đông cũng phát triển mô hình kinh doanh số, góp phần nâng cao doanh thu đáng kể. Một bước tiến quan trọng khác là chuyển đổi mô hình quản trị, từ chức năng tuyến tính sang mô hình ma trận, giúp doanh nghiệp vận hành linh hoạt và hiệu quả hơn.

Đây là những thành tựu mà Rạng Đông đã đạt được trong quá trình xây dựng và triển khai chiến lược AI hóa, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

Ông Nguyễn Đoàn Kết: Muốn ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào sản xuất, trước hết phải có dữ liệu. Trong một cơ sở sản xuất kinh doanh, đặc biệt là doanh nghiệp truyền thống với tuổi đời 64 năm như Rạng Đông, hệ thống máy móc, thiết bị có nguồn gốc, xuất xứ và thế hệ khác nhau. Vì vậy, việc đầu tiên là tạo ra dữ liệu bằng cách làm cho các hệ thống máy móc có thể “nói chuyện”, giao tiếp, truyền dữ liệu được với nhau.

Tại Rạng Đông, chúng tôi xây dựng nền tảng kiến trúc hợp nhất trên nền tảng thông tin mở để máy móc có thể trao đổi dữ liệu. Trên cơ sở đó, dữ liệu được truyền giữa các cụm máy, dây chuyền sản xuất để hình thành hệ thống điều hành, hỗ trợ vận hành sản xuất.

Đối với hệ thống máy móc mới, việc này không quá phức tạp, nhưng với máy móc cũ, làm thế nào để chúng có thể giao tiếp đặt ra nhiều thách thức. Cần giải quyết các bài toán mô phỏng, xây dựng mô hình thuật toán riêng cho từng block máy, dây chuyền hay khối máy móc. Mỗi khối máy có thể coi như một "hộp đen" và phải phân tích thuật toán xử lý bên trong dựa trên đầu vào và đầu ra.

Với một doanh nghiệp sản xuất, đây là bài toán phức tạp. Cách tốt nhất là kết hợp với các trung tâm tri thức bên ngoài như Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện Điện tử, FPT... Trên cơ sở những tri thức tinh hoa đó, chúng tôi xây dựng mô hình thuật toán để mô phỏng lại hệ thống máy móc cũ, kết nối chúng với thiết bị mới, tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh để vận hành.

Quá trình này đòi hỏi đổi mới sáng tạo không ngừng, không chỉ dựa vào tri thức của đội ngũ tinh hoa mà còn kết hợp với phong trào lao động sáng tạo, cải tiến từ người lao động tại doanh nghiệp. Sự phối hợp giữa các yếu tố này giúp triển khai thành công chiến lược AI đã đề ra.

Nói cách khác, tại Rạng Đông, chúng tôi xây dựng một phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại, dựa trên nền tảng số và xanh. Lực lượng sản xuất bao gồm con người với kỹ năng số, máy móc và công cụ số, trong đó tư liệu sản xuất chính là dữ liệu. Quan hệ sản xuất cũng cần phù hợp với lực lượng sản xuất này, thể hiện qua các mô hình kinh doanh số, giúp hài hòa lợi ích của tất cả các bên tham gia.

Ông Nguyễn Đoàn Kết: Như bạn đã biết, AI đang ngày càng ảnh hưởng sâu rộng vào mọi mặt của đời sống, chứ không chỉ riêng trong sản xuất và chúng tôi không muốn mình là người đi sau trong cuộc chơi này. Do đó, chúng tôi có lẽ cũng là Công ty đầu tiên tổ chức một cuộc thi kiểu như vậy để hưởng ứng Ngày hội Sáng tạo Rạng Đông Techday 11, đồng thời thực hiện chiến lược Chuyển đổi Số - Xanh của Công ty. Cuộc thi cũng nhằm khuyến khích toàn thể cán bộ, công nhân viên (CBCNV) chủ động học tập và áp dụng AI vào công việc. Qua cuộc thi này không chỉ tạo cơ hội chia sẻ kinh nghiệm triển khai AI trong Công ty mà còn là dịp để biểu dương, khen thưởng những cá nhân và tập thể có đóng góp xuất sắc trong quá trình ứng dụng công nghệ mới.

Cuộc thi nhằm đánh giá thực trạng ứng dụng AI tại Rạng Đông giai đoạn 2020-2024, từ đó xây dựng chương trình nghiên cứu và ứng dụng AI một cách hệ thống trong năm 2025. Các giải pháp đề xuất cần giúp tăng năng suất, tối ưu quy trình và tạo giá trị mới trong hoạt động sản xuất – kinh doanh. Các đội thi sẽ được hỗ trợ từ chuyên gia công nghệ số và AI để hoàn thiện ý tưởng. Những giải pháp khả thi sẽ được cấp nguồn lực triển khai thực tế.

Ông Nguyễn Đoàn Kết: Về xây dựng hệ sinh thái thông minh, chúng tôi không chỉ ứng dụng trong sản xuất mà còn phát triển một hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ thông minh.

Ví dụ, Rạng Đông xây dựng hệ sinh thái sản phẩm với năm thuộc tính.

Thứ nhất, thông minh hóa, tức là các giải pháp có khả năng nhận diện khuôn mặt, hành vi con người, phát hiện người già bị vấp ngã để cảnh báo qua điện thoại.

Thứ hai, cá thể hóa, tức là kịch bản chiếu sáng và ngôi nhà thông minh được cá nhân hóa theo nhu cầu từng người. Mỗi người có thể tùy chỉnh cường độ, màu sắc ánh sáng theo sở thích riêng.

Thứ ba, nền tảng hóa và tạo dữ liệu, tức là sản phẩm của Rạng Đông có thể tích hợp với nền tảng công nghệ của các đối tác như Amazon, FPT, Viettel, VNPT. Khi kết nối với nền tảng này, sản phẩm sẽ tạo và khai thác dữ liệu hiệu quả.

Thứ tư, đồng sáng tạo, tức là khi sản phẩm được tích hợp trên các nền tảng khác nhau, người sử dụng có thể tạo ra kịch bản mới, dữ liệu mới, trạng thái mới, thúc đẩy sáng tạo liên tục.

Thứ năm, xanh hóa, tức là các giải pháp giúp tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, kéo dài tuổi thọ sản phẩm và giảm rác thải khi hết vòng đờiNgoài ra, chúng tôi còn xây dựng hệ sinh thái thông minh trong các mô hình kinh doanh. Ví dụ, Rạng Đông có nền tảng điều khiển riêng như Rallis Smart, nhưng sản phẩm của chúng tôi vẫn có thể tích hợp với nền tảng công nghệ khác như FPT, Viettel, VNPT. Ngược lại, các sản phẩm từ các nền tảng này cũng có thể điều khiển trên hệ thống Rallis Smart, tạo nên hệ sinh thái tích hợp.

Bên cạnh đó, chúng tôi còn kết hợp với các nền tảng kinh doanh. Sản phẩm Rạng Đông có thể phân phối trên nền tảng thương mại điện tử, áp dụng các mô hình kinh doanh mới như Online to Offline (O2O) và ngược lại. Điều này giúp phát triển hệ sinh thái kinh doanh thông minh, linh hoạt, mang lại hiệu quả cao cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Đoàn Kết: Chúng tôi có nhiều mong muốn được hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý, nhưng hai mong muốn cấp thiết nhất là:

Thứ nhất, mong muốn Nhà nước xây dựng những nền tảng công nghệ chung cho cả nước và hỗ trợ doanh nghiệp với mức chi phí hợp lý. Hiện nay, chi phí thuê bao rất cao, đặc biệt là các nền tảng nước ngoài như Amazon. Dù chúng tôi đang hợp tác với Viettel, VNPT và FPT với mức giá phù hợp hơn, nhưng vẫn còn cao. Chi phí cao hạn chế người tiêu dùng trong việc ứng dụng AI vào thực tiễn.

Thứ hai, mong muốn các cơ quan quản lý nhà nước thống nhất và tạo ra các chuẩn chung, ví dụ như chuẩn giao thức, để thiết bị đầu cuối, AI Device của Rạng Đông có thể hoạt động trên nhiều nền tảng khác nhau. Nếu có một chuẩn chung, không chỉ sản phẩm của Rạng Đông mà các doanh nghiệp khác như điều hòa, quạt cũng có thể tích hợp trên các nền tảng thông minh mà không bị phụ thuộc vào một nền tảng duy nhất.

Trong nhiều nguyện vọng, chúng tôi cho rằng hai vấn đề này là quan trọng nhất. Nếu cơ quan quản lý xây dựng và hỗ trợ được, ứng dụng AI vào cuộc sống sẽ diễn ra nhanh chóng, góp phần tạo nên cuộc sống thông minh, thân thiện với môi trường.